โซเดียมไบคาร์บอเนต: สารเพิ่มฟูและตัวควบคุม pH ในอุตสาหกรรมอาหารและยา

blog 2024-12-14 0Browse 0

โซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium Bicarbonate) หรือที่รู้จักกันในชื่อเบกกิ้งโซดา (Baking Soda) เป็นสารเคมีที่พบบ่อยในครัวเรือนและอุตสาหกรรม มีสูตรเคมี NaHCO₃ และเป็นเกลือของกรดคาร์บอนิก (H₂CO₃)

คุณสมบัติทางกายภาพและเคมี

โซเดียมไบคาร์บอเนตอยู่ในรูปผลึกสีขาวไร้กลิ่น
ละลายได้ในน้ำ แต่ไม่ละลายในแอลกอฮอล
มี pH ประมาณ 8.3 ทำให้เป็นสารเบสอ่อน
เมื่อถูกความร้อนจะสลายตัวเป็นโซเดียมคาร์บอเนต (Na₂CO₃) น้ำ (H₂O) และก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂)

การใช้งานของโซเดียมไบคาร์บอเนต

โซเดียมไบคาร์บอเนตถูกนำมาใช้ในหลากหลายอุตสาหกรรมและด้านชีวิตประจำวัน เช่น:

อุตสาหกรรมอาหาร:
- เป็นสารเพิ่มฟู (Leavening agent) ในเบเกอรี่
- ใช้ในการทำขนมปัง เค้ก คุกกี้ และผลิตภัณฑ์แป้งอื่นๆ
อุตสาหกรรมยา:
- เป็นส่วนประกอบในยาแก้กรดไหลย้อน (Antacids)
- ใช้เป็นสารละลายสำหรับล้างแผลและบาด傷
- เป็นส่วนประกอบของยาสีฟันและน้ำยาบ้วนปาก
อุตสาหกรรมอื่นๆ:
- ใช้ในการทำความสะอาดและขจัดคราบ
- เป็นตัวควบคุม pH ในกระบวนการทางเคมี
- ใช้ในกระบวนการย้อมผ้า
- ใช้ในการดับเพลิงประเภท A, B และ C

การผลิตโซเดียมไบคาร์บอเนต

มี 2 วิธีหลักในการผลิตโซเดียมไบคาร์บอネต:

วิธี Solvay Process:

วิธีนี้เป็นวิธีที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย
บริษัท โซลเวย์ (Solvay) พัฒนาวิธีนี้ขึ้นมาในศตวรรษที่ 19
กระบวนการนี้เกี่ยวข้องกับปฏิกิริยาของเกลือ (NaCl) กับหินปูน (CaCO₃) และแอมโมเนีย (NH₃)

วิธี Electrolysis:

วิธีนี้ใช้กระแสไฟฟ้าในการสลายตัวของสารละลายโซเดียมคลอไรด์
เป็นวิธีที่ทันสมัยและมีประสิทธิภาพ

ตารางเปรียบเทียบวิธีการผลิตโซเดียมไบคาร์บอเนต

วิธีการ	ข้อดี	ข้อเสีย
Solvay Process	लागทุนต่ำ, สามารถผลิตได้ในปริมาณมาก	กระบวนการซับซ้อน, สร้างของเสีย
Electrolysis	ประสิทธิภาพสูง, ไม่สร้างของเสีย	ค่าใช้จ่ายในการลงทุนสูง