ไอโซบิวทิลีน (Isobutylene) เป็นสารประกอบอินทรีย์ประเภทอัลคีน ซึ่งมีสูตรเคมีคือ C4H8 และโครงสร้างเป็นสายเชิงเส้นที่มีพันธะคู่ระหว่างอะตอมของคาร์บอน ตัวโมเลกุลนี้มีความสมมาตรสูง และถูกจัดอยู่ในกลุ่มของไฮโดรคาร์บอนที่เรียกว่า “อัลคีน” เนื่องจากมีพันธะคู่คาร์บอน-คาร์บอน
ไอโซบิวทิลีนเป็นก๊าซไม่มีสีที่มีกลิ่นคล้ายเบนซินในอุณหภูมิห้อง และมีความลุกไหม้ได้ง่าย มันสามารถทำปฏิกิริยาได้อย่างรวดเร็วกับออกซิเจนและสารอื่น ๆ ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม
คุณสมบัติของไอโซบิวทิลีน:
คุณสมบัติ | ค่า |
---|---|
สูตรเคมี | C4H8 |
มวลโมเลกุล | 56.11 g/mol |
จุดเดือด | -6.6 °C |
จุดหลอมเหลว | -140 °C |
การใช้งานของไอโซบิวทิลีน:
ไอโซบิวทิลีนเป็นสารตั้งต้นที่สำคัญสำหรับอุตสาหกรรมเคมีและพลาสติก โดยมีการนำไปใช้ในหลากหลายรูปแบบ เช่น:
-
การผลิตพอลิเมอร์: ไอโซบิวทิลีนถูกใช้ในการผลิตพอลิเมอร์ประเภทต่างๆ เช่น Polyisobutylene (PIB) ซึ่งเป็นโพลีเมอร์ที่มีความเหนียว ทนต่ออุณหภูมิสูง และมีความต้านทานต่อสารเคมี
- การใช้งานของ PIB:
- สารยึดเกาะ (Adhesive): PIB เป็นส่วนประกอบสำคัญในกาวสำหรับกระจก อุตสาหกรรมยานยนต์ และการผลิตสินค้าอื่นๆ
- ซีลแลนท์: PIB มีความสามารถในการกันน้ำและอากาศได้ดี ทำให้เหมาะสำหรับการใช้งานเป็นซีลแลนท์ ในงานบำรุงรักษาอาคาร
- เพลาหมุน (Bearings): PIB ถูกนำมาใช้ในการผลิตเพลาหมุน เพื่อลดแรงเสียดทาน
- การใช้งานของ PIB:
-
เชื้อเพลิง: ไอโซบิวทิลีนสามารถนำไปผสมกับน้ำมันเบนซินเพื่อเพิ่มค่าออกเทน
-
สารเคมีอื่นๆ:
ไอโซบิวทิลีนยังถูกใช้ในการผลิตสารเคมีอื่นๆ เช่น:
* tert-Butanol (t-BuOH): เป็นตัวทำละลายและตัวกลางในการสังเคราะห์สารประกอบอินทรีย์
* Methyl tert-butyl ether (MTBE) : เป็นส่วนผสมของน้ำมันเบนซินเพื่อเพิ่มค่าออกเทน
* Isobutylene oxide : ถูกนำไปใช้ในการผลิตพลาสติก
การผลิตไอโซบิวทิลีน:
ไอโซบิวทิลีนถูกผลิตขึ้นโดยทั่วไปจากกระบวนการ Cracking ของ탄 hydrocarbons โดยที่โมเลกุลของสารประกอบขนาดใหญ่ เช่น Butane, Isobutane จะถูกสลายให้เป็นโมเลกุลขนาดเล็ก เช่น ไอโซบิวทิลีน และอื่นๆ
ความปลอดภัย:
ไอโซบิวทิลีนมีความลุกไหม้ได้ง่าย ดังนั้นจึงต้องจัดเก็บและขนส่งด้วยความระมัดระวัง อีกทั้งควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสโดยตรงกับผิวหนัง
ในขณะที่ไอโซบิวทิลีนเป็นสารเคมีที่มีประโยชน์อย่างมาก แต่ก็มีความจำเป็นที่จะต้องใช้มาตรฐานความปลอดภัยในการจัดการและการใช้งาน