อะซิทิลีน (acetylene) เป็นไฮโดรคาร์บอนที่ไม่มีสี มีสูตรทางเคมี C2H2 และเป็นแก๊สไวไฟสูง ที่มีพันธะสามระหว่างอะตอมของคาร์บอนสองตัว ซึ่งทำให้มันมีความไม่เสถียรและเป็นเชื้อเพลิงที่ทรงพลัง โมเลกุลของอะซิทิลีนสามารถหมุนเวียนได้อย่างอิสระและมีพันธะคู่หนึ่งและพันธะสามพันธุ์
การผลิตอะซิทิลีน:
อะซิทิลีนถูกผลิตขึ้นจากการแยกตัวของไฮโดรคาร์บอน เช่น มีเทน (methane) หรืออีเทน (ethane)
กระบวนการผลิตอะซิทิลีนโดยทั่วไป:
- การสลายความร้อน (Thermal Cracking):
มีเทนหรืออีเทนถูกให้ความร้อนสูงถึง 1500 °C โดยไม่มีออกซิเจน ทำให้เกิดปฏิกิริยาแยกตัวของโมเลกุลไฮโดรคาร์บอน และสร้างอะซิทิลีนขึ้นมา
- กระบวนการ Orimulsion:
กระบวนการนี้ใช้เชื้อเพลิงหนักที่เรียกว่า “Orimulsion” ซึ่งเป็นส่วนผสมของน้ำมันดิบและทราย
Orimulsion ถูกเผาไหม้ในเตาเผา โดยที่อุณหภูมิถูกควบคุมอย่างระมัดระวัง เพื่อผลิตแก๊สสังเคราะห์ ซึ่งรวมถึงอะซิทิลีน
สมบัติ และ การใช้งานของ อะซิทิลีน:
- เชื้อเพลิง:
อะซิทิลีนเป็นเชื้อเพลิงที่ทรงพลังและมีอุณหภูมิการเผาไหม้สูงกว่าแก๊สเชื้อเพลิงอื่น ๆ
ซึ่งทำให้เหมาะสำหรับการเชื่อมโลหะ oxy-fuel welding
- ตัวเร่งปฏิกิริยา:
อะซิทิลีนสามารถใช้เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาในกระบวนการทางเคมีบางอย่าง เช่น การผลิต
- สารตั้งต้นสำหรับสังเคราะห์สารเคมีอื่น ๆ:
อะซิทิลีนถูกนำมาใช้ในการผลิตสารประกอบอินทรีย์ที่หลากหลาย เช่น acetaldehyde, vinyl chloride, chloroform และ dichloroethane ซึ่งเป็นสารตั้งต้นสำคัญ
ความปลอดภัย:
อะซิทิลีนเป็นแก๊สไวไฟและระเบิดได้สูง
因此 การจัดเก็บและการขนส่งต้องทำด้วยความระมัดระวังเป็นพิเศษ
ข้อควรระวังในการใช้งาน:
- การจัดเก็บ:
อะซิทิลีนควรเก็บในถังที่แข็งแรงและไม่เกิดสนิม
- การขนส่ง:
ถังอะซิทิลีนต้องมีฉลากแสดงถึงความเป็นอันตรายอย่างชัดเจน
- การใช้งาน:
การเชื่อมโลหะด้วยแก๊สอะซิทิลีนต้องทำในพื้นที่ที่มีอากาศถ่ายเทได้ดี
และผู้ปฏิบัติงานควรสวมอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE)
ตารางคุณสมบัติของ อะซิทิลีน:
คุณสมบัติ | ค่า |
---|---|
สูตรโมเลกุล | C2H2 |
มวลโมเลกุล | 26.04 g/mol |
จุดเดือด | -84 °C |
จุดหลอมเหลว | -132 °C |
ความหนาแน่น | 1.097 g/L (ที่ STP) |
สรุป:
อะซิทิลีนเป็นสารเคมีที่มีคุณสมบัติโดดเด่นและการใช้งานที่หลากหลาย จากการเชื่อมโลหะไปจนถึงการผลิตสารเคมี
ความเข้าใจในคุณสมบัติ การผลิต และความปลอดภัยของอะซิทิลีน
เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับผู้ที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมนี้
**